De land- en tuinbouw en veehouderij loopt in Nederland aan allerlei kanten tegen grenzen aan. Men zit onder andere tegen de stikstofplafonds aan, de bodem raakt uitgeput en er vindt een verlies van biodiversiteit plaats. Daar komt ook nog eens een flinke bevolkingsgroei bij, waardoor er in de toekomst meer voedsel nodig gaat zijn. Volgens de Wageningen Universiteit & Research (WUR) groeit de wereldbevolking in 2050 naar verwachting tot 9,5 miljard mensen, waarvan zo’n 19 miljoen mensen in Nederland zullen wonen (CBS, 2019).
Om de toekomst van de Nederlandse voedselvoorziening veilig te stellen en tegelijkertijd de klimaatdoelen van Parijs te halen, zal er een omslag nodig zijn in de manier hoe eten geproduceerd wordt. Om deze uitdagingen het hoofd te bieden kiest minister Schouten van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit ervoor om vóór 2030 een omslag te maken naar kringlooplandbouw (Ministerie van landbouw, natuur en voedselkwaliteit, 2018). Kringlooplandbouw houdt kort in dat er zo optimaal mogelijk gebruik wordt gemaakt van grondstoffen met zo min mogelijk verspilling tot gevolg. Als er verschillende ketens met elkaar verbonden worden en samenwerken, zullen de reststromen van de ene keten (zoals de voedingsindustrie) grondstoffen voor de andere zijn (zoals een varkenshouderij). Zo ontstaan er circulaire ketens. Als aanvulling hierop is het belangrijk dat de consument een groter bewustzijn krijgt van de herkomst van haar voedsel en hierdoor meer waardering krijgt voor de agrarische sector en het voedsel dat zij produceren.
De circulaire ketens kunnen op verschillende manieren worden ingericht: binnen een bedrijf, een regio, Nederland of grensoverschrijdend. Het motto van de minister is: lokaal wat kan, regionaal of internationaal wat moet. Wat duidelijk is, is dat de omslag naar kringlooplandbouw vraagt om veel innovaties. Niet alleen op agrarisch gebied, maar ook in de bedrijfsvoering en ondernemerschap. Gelukkig is dit iets waar de Nederlandse voedselsector in uitblinkt: sterke ondernemers, veel technologische ontwikkelingen en er zijn goede instellingen voor onderzoek en onderwijs. Zo heeft Nederland een hechte samenwerking tussen wetenschappelijk en praktijkgericht onderzoek en heeft veel ervaring met het toepassen van nieuwe ontwikkelingen in bedrijven. Innovaties zullen hierdoor sneller van de grond komen in het binnen- en buitenland (Ministerie van landbouw, natuur en voedselkwaliteit, 2018, 2019).
De huidige manier van boeren en voedsel produceren is duidelijk verschillend van de toekomstvisie en er zal waarschijnlijk een grote omslag plaatsvinden in de nabije toekomst. Het zijn zeker interessante ontwikkelingen om te volgen. Als uw interesse is gewekt zijn interessante documenten om te lezen de richtlijn kringlooplandbouw https://tinyurl.com/yxl53amb en het realisatieplan van het Ministerie landbouw, natuur en voedselkwaliteit https://tinyurl.com/yxwtcbwk.